Iedereen in zijn leven heeft weleens last van zijn rug gehad. Rugklachten zijn dan ook de meest voorkomende klachten die behandeld worden binnen het fysiotherapie domein. Hoe komt het nou dat die rug zo zo pijnlijk is? Wat kan je zelf doen en wat is de oorzaak? Ik zet het hieronder voor je op een rijtje!
Rugklachten zijn bij jong en oud vaak een vervelende en soms langdurige kwaal. Sommige mensen krijgen last tijdens te lang zitten en anderen na een lange periode staan. Soms schiet het er ook in, wat in de volksmond “spit” wordt genoemt. Je kan opeens helemaal niks meer en ligt een paar dagen plat op de bank. Misschien bezoek je wel de huisarts en vraag je om pijnstillers, de pijn kan namelijk ondragelijk zijn. Wat raar is, is dat er op een MRI vaak niks te zien is. Dit noem je een aspecifieke rugklacht. Dit zijn klachten aan de rug waar geen aanwijsbare, of dit moet ik anders zeggen, geen pathologie aan ten grondslag ligt.
De rug is enorm sterk en omringt door spieren die kunnen buigen en strekken. Als deze bewegingen niet goed voor je zouden zijn, hadden we deze spieren niet gehad. Het kan wel zijn dat een van deze bewegingen pijn doet en dat je daarom misschien het idee krijgt dat de beweging misschien niet goed is. Pijn is namelijk een alarmsignaal van het lichaam, maar ook zo subjectief en per persoon verschillend dat het moeilijk te zeggen is waarom je rug pijn doet. Wel komt uit de literatuur dat pijn niet altijd een relatie heeft met schade. Neem bijvoorbeeld 20 mensen in een ruimte en maak bij iedereen een MRI scan van de rug. Het kan dan zo zijn dat er bij een aantal mensen een hernia te zien is, maar die helemaal nergens last van hebben. Ik wil hiermee niet suggeren dat mensen met een hernia zich niet moeten aanstellen, maar wel duidelijk maken dat dit niet altijd hoeft te leiden tot klachten.
Maar hoe kan het dan dat die rug zoveel klachten kan geven?
Waardoor ontstaan rugklachten?
Voor de oplettende lezers onder ons zag je al een kleine hint in bovenstaande tekst staan. Langdurig in de zelfde houding staan of zitten, is een risicofactor voor rugklachten. Sinds de technologie een enorme sprong in onze samenleving heeft gemaakt, zien we ook het aantal mensen met rugklachten stijgen. Dit komt omdat technologie ons eigenlijk gewoon in de watten legt. We worden een beetje lui, terwijl ons lichaam juist gemaakt is om in beweging te zijn.
Nu denk je misschien: ”Maar ik sport 5 keer in de week intensief en toch heb ik last van mijn rug. Hoe dan?!” Goede vraag! Naast te weinig fysieke activiteit of juist te veel fysieke activiteit (overbelasting) speelt ook ons koppie een grote rol in hoe wij ons fysiek voelen. Stress op werk of in onze thuissituatie kan invloed hebben op je rug. Ga maar eens na: de keer dat je last had van je rug, had je toen ook een drukke periode op werk, of ging het gewoon even niet zoals je wilde? Goede kans dat je dit in een tijdlijn bij elkaar kan brengen.
Wat ook meespeelt is dat wanneer je fanatiek sport (dit noemen we piekbelasting) en je vervolgens de rest van de dag op een stoel zit, je herstel wordt vertraagd. Je doorbloeding is namelijk nihil en juist die doorbloeding is nodig om de “afvalstoffen” af te voeren die je hebt opgebouwd tijdens het sporten. Dit kun je tackelen door bijvoorbeeld elk halfuur een timer te zetten en jezelf te verplichten om even op te staan. Pak een glas water, strek je benen even of ga naar de toilet. Probeer dus, wanneer je baan uit veel zittend werk bestaat, te letten op voldoende beweging tussendoor.
Reken maar eens uit: we hebben 24 uur in een dag en slapen gemiddeld 8 uur. We werken gemiddeld 8 uur, waarbij we het merendeel van de tijd zitten. Dan zitten we tijdens ons ontbijt, lunch en avondeten ook weer ± 1 á 2 uur (steeds meer mensen gaan een rondje lopen tijdens de lunch, dat is top!). Dan eventueel nog je reistijd van in totaal ± 1 uur met het ov of de auto. Dan kom je eindelijk thuis van een lange dag werken, plof je neer op de bank en duik je misschien nog even de sportschool in of ga je nog even een rondje hardlopen. Dan zit je toch al gauw aan ± 20 uur dat je hebt gezeten of gelegen (dit is natuurlijk een groffe schatting en dit zal per persoon verschillen). Maar om duidelijk te maken hoe weinig we eigenlijk bewegen op een dag, terwijl we juist gemaakt zijn om te bewegen!
Bewegen is dus goed voor de mens, maar wat moet ik nou doen? Want eigenlijk is te veel bewegen niet goed en te weinig bewegen ook niet? Dat klopt, je moet de balans tussen de belasting en belastbaarheid van je lichaam weten te vinden en dit fluctueerd van dag tot dag. Daarnaast hebben meerdere factoren, zoals hierboven beschreven, invloed op hoe fit je je voelt.
Probeer een sport te vinden die je leuk vindt en zorg ervoor dat je gedurende de dag denkt aan voldoende wandel momentjes. Misschien is er wel een leuke lunchclass op je werk! Kijk of fietsen naar je werk een optie is, je zult versteld staat van het verschil in productiviteit in de ochtend wanneer je op de fiets bent gekomen dan wanneer je met de auto of trein naar je werk gaat! Het moet vooral leuk blijven, geen verplichting worden en als het een keer regent voel je dan vooral niet schuldig dat je lekker in de auto bent gestapt.
Nu we het over rugklachten hebben, wil ik het ook even hebben over de mythes die vaak de revue passeren. Sommige zijn best wel grappig, vind ik dan…
Je moet niet naar voren en/ of achter buigen met je rug, dat is niet goed voor je rug.
Je rug is prima in staat deze bewegingen uit te voeren. Wanneer een van deze bewegingen zeer doet, kan het zijn dat je je rug teveel hebt belast, maar het kan ook zijn dat je bang bent voor eventuele pijn die je hebt of had in die houding. Wanneer je geleidelijk aan je rug weer belast in deze houdingen zal je merken dat de pijn vanzelf weer zal afnemen. Wanneer je dit spannend vindt kan je ook naar de fysiotherapeut in de buurt gaan om je hierbij te helpen. Daar zijn we immers voor!
Moet je je rug rechthouden tijdens tillen?
Mythe: Je moet je rug rechthouden met tillen, anders krijg je last van je rug!
Zoals ik hierboven vertelde is er niks mis met kracht zetten in een gebogen positie. Wel kan je stellen dat je met een rechte rug je op een efficiëntere manier een zwaar voorwerp kan tillen. Maar zeker niet omdat je rug deze gebogen houding niet aan zou kunnen.
Is je rug zwakker als je een scoliose hebt?
Ik heb een scoliose, daarom is mijn rug zwakker.
Heb jij ook een scoliose? Ik ook! Buddies! Even zonder grappen, een scoliose gaat niet per definitie gepaard met een zwakke rug. Zeker niet de meeste scolioses, aangezien iedereen wel een bepaalde verkromming in zijn wervelkolom heeft, een golver zal veel meer mobiliteit hebben in de draaiing van zijn slag in vergelijking met de andere zijde. Hetzelfde als dat een pitcher meer mobliteit heeft in zijn draaiingen van zijn schouder links of rechts afhankelijk met welke hand hij gooit. Het lichaam past zich aan aan de belasting die het krijgt, best handig eigenlijk. Tuurlijk zijn er scolioses die zo erg zijn dat er zelf eventuueel een medische ingreep noodzakelijk is. Dit is echter bij het merendeel van ons niet aan de orde en dus heeft het merendeel van ons ook geen zwakke rug. Tenminste, niet door de scoliose.
Je local stabilizers werken niet goed, hierdoor heb je last van je rug.
Misschien heb je het weleens voorbij horen komen: je moet je kleine rugspieren leren aanspannen, want deze spannen net te laat aan waardoor je rug instabiel is of zeer doet. Deze aansturing gaat zo snel dat wij daar helemaal geen invloed op hebben. Je brein heeft de beweging al geïnitieerd voordat jij een stap hebt gezet. Zorg ervoor dat je je lichaam gevarieerd belast, dus dat “core” circuitje is top en blijf dat vooral doen. Mijn punt is dat je hiermee niet die kleine buikspiertjes eerder leert aanspreken. Je belast je lichaam en je lichaam adapteert, het liefst zo gevarieerd mogelijk.
Kan een zwakke rug aangeboren zijn? Ik heb een zwakke rug, dat is nou eenmaal gewoon zo.
Je hebt een zwakke rug omdat je hem niet belast, net als dat je niet goed bent in rekenen omdat je niet de tijd hebt genomen om op te letten bij wiskunde. Wat je traint wordt je beter in. Welke leeftijd dan ook, iedereen kan op ieder moment zijn of haar rug op zijn of haar niveau sterker maken.
Kan je korte rugspieren hebben? Ik heb korte rugspieren, daarom ben ik zo stijf.
Wedde van niet? Ik kan zo wel even doorgaan, maar ik denk dat je het wel begrijpt. We zijn gemaakt om te bewegen en we zitten te veel. Zorg voor een dynamische omgeving en daag jezelf uit om een paar extra stappen per dag te zetten!
Lukt het je niet zelf, geef de moed niet op. Het is soms ook lastig te ontcijferen waar de pijn vandaan komt. Wij helpen je natuurlijk graag, neem contact met ons op of maak direct een afspraak via de website!
