Hoe ontstaat pijn?
‘Ik heb een hele hoog pijngrens hoor’ is wat ik mensen wel eens hoor zeggen. Maar zelf vind ik namelijk helemaal niet dat ik een hoge pijngrens heb. Hoe kan het dat de ene persoon beter tegen pijn lijkt te kunnen dan de andere persoon? Wat speelt er allemaal een rol bij het ervaren van pijn en hoe kan kennis ons helpen tot een beter herstel?
De ontwikkeling van pijn door de jaren heen
De afgelopen decennia zijn er al verschillende verklaringsmodellen de revu gepasseerd die ons een beter idee proberen te geven over hoe pijn werkt. Het begon met een model waarbij de pijn op de voorgrond staat. We weten allemaal hoe pijnlijk het is als je je kleine teen tegen de deurpost stoot. Met dit voorbeeld kijken we naar het verklaringsmodel uit 1600. De deur knalt tegen de teen en je lichaam zend een signaal rechtstreeks naar de hersenen, die dit weer omzetten zodat jij veel pijn voelt, naar je kleine teen grijpt en vloekend door het huis strompelt. Heel simpel als je er zo naar kijkt.
Vele jaren laten is ons idee toch iets meer genuanceerd. Nu hebben we het over verschillende zenuwvezels en hoe de hoeveelheid druk ervoor zorgt dat er een pijnsignaal wordt waargenomen. Voor iedereen in het herkenbare voorbeeld hierboven, is het grijpen naar je te teen een manier om de pijn de baas te worden. Het zelfde geldt wanneer iemand zijn hoofd, je wrijft over de plek om de pijn wat te dempen. Dit alles is inmiddels logisch te verklaren waarom het zo werkt.
De laatste 15 jaar betrekken we steeds meer de persoon erbij, met al zijn geloofsovertuigingen, kennis en ervaringen. Het volgende voorbeeld: Persoon A ‘gaat door zijn rug’ en kan niets meer. Werken lukt niet meer en hij/zij ligt dagen lang op bed en durft zich niet te bewegen. De pijn betekent dat er iets kapot is, er is iets fout. Misschien heb ik wel een hernia?
Persoon B gaat voor op dezelfde manier door zijn rug, maar heeft dit wel eens eerder gehad. Hij/zij is toen goed geïnformeerd door een fysiotherapeut en weet dat de pijn in de rug niet in relatie staat met schade. Twee dagen later is hij/zij weer op de sportschool te vinden en het lijkt alsof er niets is gebeurd. Het beeld dat we hebben van onze klacht heeft een grote invloed op de beleving van de pijn. (2)
Wat kunnen we met deze kennis over pijn?
Inmiddels weten we dat schade in het lichaam niet gerelateerd is aan pijn en dat pijn niet gerelateerd is aan schade. Een mooi voorbeeld is een onderzoek uit 2015 (1)bij een grote groep mensen, waarbij een verminderde kwaliteit van de ruggenwervels of weefsel te zien was. En wat blijkt, de meeste van deze mensen hadden geen pijnklachten!
Je snijdt je tijdens het koken met een mesje in je vingers, maar hebt amper in de gaten (dus geen pijn) Pas op het moment dat dat het sap van de citroen in het wondje komt, dan pas merk je het op en doet het pijn. Het sap zorgt er niet opeens voor dat er meer schade is (het wondje is niet dieper of groter). Dit wordt er bedoelt met pijn staat niet in relatie tot schade.
Door alle nieuwe kennis en inzichten is het steeds meer vanzelfsprekend om de patiënt op de voorgrond te zetten. Weet jij waar de pijn voor staat, wat ervoor gezorgd heeft dat je dit voelt, wat de gevolgen zijn, hoe kunnen we het controleren en hoe lang het zal duren? Allemaal vragen die een belangrijke rol spelen bij de aanpak. Jij bent de expert van jouw pijn! Jij weet als geen ander wanneer je iets voelt en hoe erg dat is. Daarom is het van belang dat er een samenwerking is tussen therapeut en patiënt. Het gevoel dat ernaar je geluisterd wordt, is een belangrijk onderdeel van het herstel process.
Heb je op dit moment last van lichamelijke pijnklachten en kan je de oorzaak niet achterhalen? Misschien kunnen wij je helpen! Samen zullen we in kaart brengen wat de oorzaak is van de pijn die je ervaart. Aan de hand van jouw verhaal stellen we een behandelplan op om de pijn te verminderen zodat je weer kan doen wat je leuk vind!
Voor het maken van een afspraak of informatie over onze specialisme verwijzen we je graag door naar onze website www.movementbasedtherapy.nl of als je graag onze stem wilt horen, zijn wij te bereiken op 020-214 62 29.
1.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25430861/
